Alkoholizm to choroba polegająca na utracie zdolności do kontrolowania ilości spożytego alkoholu. To choroba całej rodziny. Nadużywanie alkoholu przez jednego z członków rodziny prowadzi do wywołania u pozostałych następujących objawów:
- strach,
- lęk,
- gniew,
- smutek,
- napięcie,
- wstyd,
- upokorzenie.
Może się zdarzyć, że taka rodzina czuje się napiętnowana, co może prowadzić do wycofania się ich z życia społecznego. Częstym wzorem jest uwikłanie się w chorobę alkoholową członka rodziny, co nazywa się mianem współuzależnienia.
Jak może zachowywać się osoba współuzależniona?
- Nadmiernie skupia swoje myśli, uczucia, zachowania wokół picia członka rodziny.
- Doznaje obowiązku kontrolowania zachowań alkoholowych członka rodziny i potrzebę odciągnięcia go od alkoholu
- Bierze również odpowiedzialność za niewłaściwe postępowanie osoby uzależnionej po wypiciu.
- Nie potrafi się zrelaksować, bezustannie odczuwa napięcie.
- Źle myśli o sobie, czuje się winna że problem alkoholizmu zaistniał w rodzinie.
- Wstydzi się przed ludźmi tego, co dzieje się w domu i stara się to mocno ukrywać.
- Jej potrzeby schodzą na drugi plan.
- Ma problemy ze snem, zdarza się, że korzysta z leków uspokajających
- Odczuwa lęk przed porzuceniem.
Dziecko w rodzinie alkoholowej funkcjonuje na bazie trzech zasad:
„nie odczuwaj”, „nie ufaj”, „nie mów”.
Nie odczuwaj – bo to, co czujesz za bardzo boli lub jest zbyt przerażające. Nie ufaj – bo wielokrotnie składane obietnice były łamane i niedotrzymywane. Nie ma więc nic pewnego, nic na czym mógłbyś się oprzeć. Nie mów o piciu swojego rodzica, o tym co czujesz i co myślisz na ten temat. Nie mów o tym, co dzieje się w domu i o konsekwencjach wynikających z picia. W ten sposób tworzy się rodzinna tajemnica, której dzieci usilnie strzegą w poczuciu wstydu, lęku i nadziei, że może w końcu będzie lepiej. Wszystko to sprawia, iż dziecko zaczyna przyjmować postawę obronną i zamkniętą wobec otaczającej rzeczywistości.
Ważne jest to, by dzieci alkoholików miały pewność, że:
- nie są same, jest wiele dzieci, których rodzice piją
- nie są winni choroby rodziców, nawet jeśli kiedyś usłyszeli, że tak jest,
- to, że rodzic pije nie znaczy, że ich nie kocha,
- zasługują na pomoc i mają prawo do szczęśliwego życia .
Jeśli w Twojej drużynie jest harcerz u którego w rodzinie podejrzewasz problem alkoholizmu, lub sam Ci o tym powiedział – nie zostawiaj go w problemie. Postępuj zgodnie z zasadami postępowania w sytuacjach trudnych. Możesz także polecić skorzystanie z telefonów zaufania dla osób uzależnionych i ich rodzin.
Ważne numery telefonów
Telefon Zaufania dla Osób Uzależnionych i ich Rodzin tel. 61 843 01 01 (telefon dla osób przeżywających problemy związane z konsekwencjami picia własnego lub osób bliskich)
NIEBIESKA LINIA tel. 61 843 01 01 (infolinia dla osób doznających przemocy, dla osób stosujących przemoc wobec bliskich oraz świadków przemocy domowej)
POMARAŃCZOWA LINIA tel. 61 843 01 01 (udzielanie informacji dla rodziców, opiekunów, którzy mają kłopoty wychowawcze z dziećmi pijącymi alkohol i zażywającymi narkotyki)
Linki
Literatura
- Witold Skrzypczyk: Dzieci alkoholików – zdarzenia traumatyczne. Łódź 2000 r
- Zagrożone dzieciństwo. Rodzinne i instytucjonalne formy opieki pod red. Marii Kolankiewicz
- Cierpiałkowska Lidia, Ziarko Michał: Psychologia uzależnień – alkoholizm. Warszawa 2010
- Gołębiowski Andrzej: Rodzina z problemem alkoholowym wyzwaniem dla współczesnej pedagogiki resocjalizacyjnej. W: Wybrane obszary dysfunkcjonalności rodziny. Pod red. nauk. Mieczysława Dudka
- Raubo Hipolit: Niektóre aspekty rozwoju psychicznego i wychowania młodzieży w rodzinach obciążonych alkoholizmem. W: Rozwój dziecka w rodzinie i poza rodziną. Pod red. Marii Tyszkowej.
